ทะเลบัน สตูล

ทะเลบนบก

นอกจากหมู่เกาะสวยในทะเลแล้ว สตูลยังมีทะเลบันเป็นทะเลบนบกให้ขับรถไปเที่ยวชมกันอีกแห่ง แตกต่างกันเพียงทะเลบันเป็นทะเลสาบน้ำจืดขนาดใหญ่ที่ขนาบไปด้วยทิวเขา และทิวทัศน์อันงดงาม ทะเลบันจึงเหมาะแก่การมาเดินเที่ยวชมธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์ นอกจากนี้รอบๆ อุทยานฯยังมีที่เที่ยวให้ขับรถไปเที่ยวชมกันอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น น้ำตกโตนปลิว น้ำตกยาโรย ถ้ำลอดปูยู และด้วยพื้นที่ติดชายแดนไทย-มาเลเซีย จึงไปเที่ยวช้อปปิ้งตลาดชายแดนได้ด้วย 

Location บ้านวังประจัน ต.วังประจัน อ.ควนโดน อยู่ห่างจากอ.เมืองสตูล 40 กม.

จากตัวเมืองสตูล ใช้ทางหลวงหมายเลข 406 ประมาณ 19 กม. แล้วแยกขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 4184 อีก 20 กม. ถึงที่ทำการอุทยานฯ

สิ่งอำนวยความสะดวกส่วนใหญ่ตั้งอยู่ภายในที่ทำการอุทยานฯ ริมทะเลบันนั่นเอง ให้บริการทั้งบ้านพัก ร้านอาหาร ลานกางเต็นท์ และห้องประชุมสัมมนา ทะเลบันจึงมีหน่วยงานราชการ นักเรียน นักศึกษามาเข้าแค้มป์ค้างแรมกันเป็นจำนวนมาก 

อุทยานแห่งชาติทะเลบัน

อุทยานแห่งชาติทะเลบัน  ตั้งอยู่บริเวณบ้านวังประจัน ต.วังประจัน อ.ควนโดน จ.สตูล และติดกับบริเวณชายแดนของรัฐเปอร์ลิส ประเทศมาเลเซีย ปัจจุบันอุทยานฯ มีเนื้อที่ประมาณ 122,500 ไร่ หรือ 196 ตารางกิโลเมตร โดยรวมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติกุปังปุโต๊ะ และหัวกระหมิง และพื้นที่ป่าควนบ่อน้ำปูยู ในท้องที่ต.บ้านควน ต.ปูยู อ.เมืองด้วย คำว่า ทะเลบัน มาจากคำว่า เลิด เรอบัน เป็นภาษามลายูแปลว่า ทะเลยุบ หรือทะเลอันเกิดจากการยุบตัวของแผ่นดิน โดยเกิดจากการยุบตัวของพื้นดินระหว่างเขาจีน และเขามดแดง จนเกิดเป็นบึงน้ำขนาดใหญ่ที่มีเนื้อที่กว่า 63,350 ไร่ โอบล้อมไปด้วยภูเขาสลับซับซ้อน และพรรณไม้ต่างๆ

ทะเลบัน ในวันนี้จึงกลายเป็นแหล่งรวบรวมพรรณไม้ และสัตว์น้ำกว่าร้อยชนิด โดดเด่นที่สุดคือ เขียดว๊าก สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำที่มีรูปร่างคล้ายกบ และคางคก แต่จะส่งเสียงเหมือนลูกสุนัข พบมากในช่วงฤดูฝนตามริมบึง ซึ่งจะหาชมได้เพียงที่นี่เท่านั้น สำหรับการเที่ยวชมทะเลบันก็ไม่ยาก เพราะรอบบึงมีสะพานไม้ และศาลาให้นั่งชมทัศนียภาพอันงดงามของบึงทะเลบันกันอย่างสะดวกสบาย นอกจากนี้ยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติ และสวนสมุนไพรที่อยู่ใกล้ที่ทำการอุทยานฯ ด้วย 

ด้วยปัจจัยทางธรรมชาติของน้ำใต้ดิน จึงทำให้บริเวณรอบๆ บึงทะเลบันเกิดการกัดเซาะเป็นร่องรอยหรือรูโหว่ขนาดใหญ่จนกลายเป็นถ้ำต่าง ๆ หลายแห่ง เช่น ถ้ำโตนดิน และถ้ำลอดปูยู แต่ละแห่งล้วนงดงามน่าเข้าไปเที่ยวชม จัดการเที่ยวควบคู่กับน้ำตกในพื้นที่ใกล้เคียงได้อีกลายแห่ง เช่น น้ำตกโตนปลิว น้ำตกยาโรย

 บึงทะเลบัน

Location บ้านวังประจัน ต.วังประจัน อ.ควนโดน

จากตัวเมืองสตูลใช้ทางหลวงหมายเลข 406 ประมาณ 19 กม. แล้วแยกขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 4184 อีก 20 กม. ถึงที่ทำการอุทยานฯ

ทะเลบัน เป็นบึงน้ำจืดขนาดใหญ่ที่เกิดจากการยุบตัวของเพดานถ้ำใต้ดิน จนเกิดเป็นทะเลสาบที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติมาก ปัจจุบันทะเลบันอยู่ในความดูแลของอุทยานแห่งชาติทะเลบัน พื้นที่กว่า 125 ไร่ อันโอบล้อมไปด้วยทะเลสาบ และพรรณไม้น้อยใหญ่ ภายในทะเลบันจึงร่มรื่นน่ามาพักผ่อนศึกษาธรรมชาติ และเที่ยวชมสัตว์น้ำนานาชนิด รอบบึงทะเลบันทางอุทยานฯ ได้จัดทำทางเดินสะพานไม้ไว้อย่างดี และมีศาลาให้นั่งพักผ่อนชมทัศนียภาพอันงดงามกันตลอดวัน 

เส้นทางเดินสะพานไม้

เส้นทางเดินเที่ยวชมทะเลบันเริ่มต้นจากบริเวณที่ทำการอุทยานฯ มีป้ายบอกทางอย่างดี เส้นทางนี้เป็นเส้นทางระยะสั้นๆ ประมาณ 200 ม. ให้เดินเลียบบึงทะเลบัน ตลอดทางชมทัศนียภาพของบึงน้ำจืด พรรณไม้ และสัตว์น้ำต่างๆ ได้ ระหว่างทางเดินยังมีศาลาให้พักผ่อนด้วย และเมื่อสุดเส้นทางจะมีทางเดินให้กลับที่ทำการอุทยานฯ อีกเส้นทางหนึ่ง หรือจะเดินกลับทางเดินก็ได้  

ชมพรรณไม้

สภาพป่าไม้โดยทั่วไปของทะเลบันเป็นป่าดิบชื้นถึง 90% ของพื้นที่ นอกจากนั้นเป็นป่าเบญจพรรณ และป่าชายเลน ตลอดเส้นทางเดินในทะเลบันคุณจึงพบพรรณไม้หาชมยากหลากหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น ต้นบากง ต้นหลาโอน ต้นแซะ เฟิน และสิเหรง นอกจากนี้บริเวณที่ทำการอุทยานฯ ยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติให้เดินเที่ยวชมอีกหนึ่งเส้นทาง ระยะทางไปกลับรวม 4 กม. ตลอดทางจะพบพรรณไม้ และนกเงือกที่หาชมได้ยาก หากต้องการเที่ยวชมต้องแจ้งเจ้าหน้าที่เพื่อนำทางด้วย    

เขียดว๊าก

หรือหมาน้ำ นับเป็นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำขนาดกลางคล้ายกับกบ มีลักษณะหัวใหญ่ ปลายจมูกกลมมน ลำตัวมีสีเทาเข้ม และมีต่อมกระจายอยู่ทั่วตัว ส่วนความยาวของลำตัวประมาณ 60-95 มม. เขียดว๊ากมีลักษณะเด่นที่ส่งเสียงร้องออกมาเหมือนเสียงลูกสุนัข ซึ่งเกิดจากถุงขยายเสียงที่พบเห็นได้จากภายนอกของตัวมันเอง โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝน หรือช่วงฤดูผสมพันธุ์เขียดว๊ากจะยิ่งส่งเสียงร้องกันดังมากกว่าปกติ 

เขียดว๊าก เป็นสัตว์ที่ชื่นชอบการอาศัยอยู่ตามต้นบากงริมบึงน้ำธรรมชาติ ปัจจุบันพบเห็นได้ตามพื้นที่ทางภาคใต้ของประเทศไทย และยังพบได้ในบางพื้นที่ของระเทศมาเลเซียด้วย แต่แหล่งที่พบมากที่สุดคือ บึงทะเลบัน ของอุทยานแห่งชาติทะเลบันแห่งนี้นี่เอง   

น้ำตกยาโรย

Location หมู่ 1 ต.วังประจัน ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 3 กม.

จากที่ทำการอุทยานฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 4184 ระยะทาง 3 กม.จากนั้นเลี้ยวขวาไป ระยะทาง 700 ม. สุดทางจะพบลานจอดรถ และทางเดินเข้าน้ำตก   

จากลานจอดรถมีทางเดินเป็นบันไดปูนทอดยาวไปถึงน้ำตก เป็นเส้นทางสั้นๆ เพียง 200 ม.เท่านั้น น้ำตกยาโรยสูงประมาณ 9 ชั้น ต้นน้ำเกิดมาจากป่าดิบบนยอดเขาจีน ลักษณะของน้ำตกเป็นชั้นลดหลั่นกันไป แต่ละชั้นเดินเที่ยวชมได้ไม่ยาก โดยมีชั้นบนสุดเป็นชั้นที่สวยงามที่สุด ส่วนชั้นล่างมีแอ่งน้ำให้เล่นน้ำได้ 

น้ำตกโตนปลิว

Location หมู่ 1 ต.วังประจัน ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 6 กม.

จากที่ทำการอุทยานฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 4184 เลยทางเข้าน้ำตกยาโรย ระยะทาง 6 กม. จากนั้นเลี้ยวขวาไปตามทาง 2 กม. สุดทางจะพบทางเดินเข้าน้ำตก

บริเวณน้ำตกมีโฮมสเตย์ให้บริการห้องพัก ร้านอาหาร และไกด์นำเที่ยวน้ำตกโตนปลิวชั้นบนๆ  

น้ำตกโตนปลิว มีความสวยงามที่สุดของอุทยานฯ ต้นน้ำเกิดจากภูเขาหัวกาหมิง  ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของทิวเขานครศรีธรรมราช จากลานจอดรถเดินเท้าเพียง 100 ม. ก็จะพบน้ำตกโตนปลิวได้ไม่ยาก ตัวน้ำตกสูง 5  ชั้น ในส่วนของชั้นแรกเหมาะสำหรับพักผ่อนเล่นน้ำมากที่สุด เพราะเป็นแอ่งน้ำกว้างไม่ลึก ส่วนชั้นบนๆ ขึ้นไปเป็นน้ำตกสูง 30 ม. หากต้องการไปเที่ยวชมต้องมีคนนำทางขึ้นไป เพราะระยะทางไกล และเป็นเส้นทางสูงชัน ไม่ควรเดินขึ้นไปเที่ยวชมเพียงลำพัง 

ทุ่งหญ้าวังประ

Location ต.วังประจัน ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 18 กม.

จากที่ทำการอุทยานฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 4184 ไปทางน้ำตกโตนปลิว 8 กม. จากนั้นจะเห็นป้ายบอกทางเข้าทุ่งหญ้าวังประทางซ้ายมือ เป็นทางลูกรังระยะทาง 10 กม. เส้นทางส่วนใหญ่เป็นดินลูกรังจึงเหมาะสำหรับการเข้าไปเที่ยวชมในช่วงฤดูร้อน และฤดูหนาว  

ทุ่งหญ้าวังประ เป็นที่ตั้งของหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ บริเวณนี้จึงมีลานกางเต็นท์ และห้องน้ำให้นักท่องเที่ยวที่ต้องการพักแรมแบบแค้มปิ้ง สำหรับอาหาร น้ำดื่ม และสิ่งอำนวยความสะดวกอื่นๆ ต้องนำมาเอง 

ในอดีตทุ่งหญ้าวังประเคยเป็นเส้นทางเดินเชื่อมต่อกันของหมู่บ้านสองแห่งในเขตอ.ควนโดน แต่เมื่อประกาศเป็นพื้นที่ของอุทยานฯ ทุ่งหญ้าแห่งนี้จึงได้กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์ ปัจจุบันทุ่งหญ้าวังประเป็นทุ่งหญ้าขนาดใหญ่คล้ายทุ่งหญ้าแบบสะวันน่า รอบด้านมีป่าเบญจพรรณทีหาชมยากของทางภาคใต้ให้ชมอยู่มากมาย เช่น เสม็ดทุ่ง หม้อข้าวหม้อแกงลิง เฟิน นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งอาศัยของสัตว์ป่าหลายชนิด เช่น เสือดาว เม่น กระจง หมูป่า ไก่ป่า รวมถึงนกหาชมยากอีกหลายชนิด เช่น นกเงือก ทุ่งหญ้าวังประจึงเหมาะสำหรับนักท่องเที่ยวที่มีใจรักการท่องไพร

ถ้ำลอดปูยู

Location เกาะปูยู อ.เมือง 

การไปชมถ้ำลอดปูยูต้องไปลงเรือที่ท่าเรือตำมะลัง ซึ่งห่างจากตัวเมือง 9 กม. ใช้เวลาเดินทางประมาณ 20 นาที จากนั้นเช่าเรือหางยาวไปถ้ำลอดอีกต่อ ใช้เวลาเดินทางประมาณ 30 นาที

บริเวณเกาะปูยู มีโฮมสเตย์ของทางอบต.ให้บริการห้องพัก อาหาร และเรือนำเที่ยวถ้ำลอดปูยู 

เส้นทางไปเที่ยวถ้ำปูยู จะต้องนั่งเรือผ่านป่าชายเลนอันอุดมสมบูรณ์ และภูเขาหินปูนอันตระการตา ระหว่างทางนั่งเรือไปถ้ำปูยูจึงชมวิวรอบด้านได้อย่างสวยงาม จากนั้นไม่ไกลจะพบปากทางเข้าถ้ำปูยู เป็นถ้ำน้ำลอด มีความกว้าง 30-40 ม. จากปากถ้ำมองเห็นฝั่งตรงข้ามได้อย่างชัดเจน เรือลอดเข้าไปเที่ยวชมได้ไม่ยาก ภายในชมโพรงถ้ำด้านบนได้อย่างสวยงาม จากนั้นเมื่อทะลุออกไปอีกด้านจะนั่งเรือไปเที่ยวชมถ้ำอีกแห่งกันต่อ เป็นถ้ำขนาดเล็กที่มีหินงอกหินย้อยให้ชม ถ้ำลอดปูยู เป็นถ้ำที่มีสายน้ำนิ่งสงบ ไม่มีลมมากวนใจจึงเข้ามาเที่ยวชมได้ตลอดปี 

เมื่อเดินทางกลับมาสู่ปากถ้ำลอดปูยู บริเวณนี้จะมีแพพักให้ขึ้นมาแวะพักผ่อน ชมทิวทัศน์ และรับประทานอาหารกลางวันกันก่อนเดินทางกลับสู่ฝั่ง