แม่เงา สาละวิน แม่ฮ่องสอน

สองสายน้ำอัศจรรย์

นักเดินทางหลายคนบอกเหมือนกันว่าเมืองแม่สะเรียง เป็นเหมือนเมืองที่ถูกสตั๊ฟฟ์เอาไว้   วันวานเป็นอย่างไร ก็ยังสัมผัสบรรยากาศนั้นได้ในวันนี้ และก็เพราะด้วยเหตุแห่งบรรยากาศที่ยังรักษาไว้ได้ ทำให้ฝรั่งที่ชอบบุกเบิกค้นหาสถานที่อันเงียบสงบ ต่างบอกต่อว่า ณ แม่ฮ่องสอน ยังมีแม่สะเรียง ที่ครั้งหนึ่งปายเคยมีบรรยากาศเงียบสงบเช่นนี้ ทุกวันนี้จึงไม่น่าแปลกใจเลยว่าแม่สะเรียงจะเต็มไปด้วยฝรั่งที่เดินทางมาพักผ่อนท่องเที่ยว แม้ระยะทางออกจะไกลอยู่สักหน่อย

อำเภอแม่สะเรียง ยู่ติดกับอ.สบเมย ซึ่งเป็นปลายของจ.แม่ฮ่องสอนติดกับจ.ตากแล้ว ใครมาเที่ยวแม่ฮ่องสอนโดยมาจากอ.ฮอด จ.เชียงใหม่ จะต้องผ่านแม่สะเรียงก่อน แต่ใช่ว่าที่นี่จะเป็นเพียงทางผ่านเท่านั้น โดยเฉพาะคนที่ชอบท่องธรรมชาติ ต้องไปเที่ยวอุทยานแห่งชาติแม่เงา ที่เขาว่าน้ำในลำธารใสราวกระจกเงา และอุทยานแห่งชาติสาละวิน ไปล่องลำน้ำสาละวินชายแดนไทย-พม่าให้ตื่นเต้นเร้าใจ

Location จากเชียงใหม่ถึงแม่สะเรียง

1 เส้นทางฮอด-แม่สะเรียง 

ใช้ทางหลวงหมายเลข 108 ผ่านอ.หางดง สันป่าตอง จอมทอง ฮอด จากนั้นเข้าสู่อ.แม่สะเรียง จากแม่สะเรียงเดินทางต่อไปยังอ.แม่ลาน้อย ขุนยวม และอ.เมืองได้ด้วยทางหลวงหมายเลข 1095 รวมระยะทางจากตัวเมืองเชียงใหม่ ถึงอ.แม่สะเรียง ประมาณ 195 กม. จากอ.แม่สะเรียงไปอ.สบเมย ระยะทาง 25 กม.

2 เส้นทางแม่มาลัย-ปาย    

ใช้ทางหลวงหมายเลข 107 ผ่านอ.แม่ริม แม่แตง ถึงสามแยกแม่มาลัยเลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 1095 อ.ปาย อ.ปางมะผ้า อ.เมืองแม่ฮ่องสอน อ.ขุนยวม และเข้าสู่อ.แม่ลาน้อย อ.แม่สะเรียง เส้นทางนี้ยาวไกลกว่า รวมระยะทางจากเชียงใหม่ 409 กม. เส้นทางนี้เหมาะสำหรับคนที่ต้องการแวะเที่ยวปาย ปางมะผ้า ตัวเมืองแม่ฮ่องสอน ปางอุ๋ง ดอยแม่อูคอ แล้วกลับเชียงใหม่ทางอ.ฮอด (จากตัวเมืองแม่ฮ่องสอน ถึงอ.แม่สะเรียง 164 กม.)

อุทยานฯแม่เงา

Location : บ้านสบเงา ต.แม่สวด อ.สบเมย ห่างจากตัวเมืองสบเมย 19 กม.

จากตัวเมืองแม่สะเรียง ตรงไปทางอ.สบเมย ระยะทาง 25 กม. ถึงอ.สบเมยแล้ว เดินทางต่อไปทางอ.ท่าสองยาง กม.ที่ 191 แยกซ้ายไปอุทยานฯ อีก 4 กม.

วันแรก สไตล์การเที่ยวที่นี่ต้องแนวแค้มปิ้ง ไปกางเต็นท์ริมน้ำเงา แล้วทำอะไรอร่อยๆ กินกันเอง แน่นอนคุณควรแวะตลาดสดที่อ.แม่สะเรียงก่อนเข้ามา

บริเวณที่จะแค้มปิ้งได้อยู่ที่สนามหญ้าหน้าที่ทำการอุทยานฯ หากไม่หนาวเกินคุณยังลงไปเล่นน้ำได้ด้วย หลังพักผ่อนหย่อนใจแล้ว หากอยากสัมผัสวิถีแม่เงาให้ใกล้ชิดต้องไปล่องแพไม้ไผ่ ติดต่อที่อุทยานฯได้เลย เริ่มจากหน้าที่ทำการฯ ชมวิวทิวทัศน์ไปเรื่อย แก่งไม่ยาก น้ำไม่แรง เป็นการล่องแพเพื่อชมสายน้ำที่ใสสะอาด เห็นหินกรวดก้อนกลมมนอย่างสวยงาม ใช้เวลาเพียง 1-2 ชม. ก็จบทริปที่สะพานแม่น้ำเงา

วันที่สอง มีโปรแกรมให้สนุกต่อคือการล่องเรือชมแม่น้ำเงาแบบจริงจัง ไปเที่ยวหมู่บ้านกะเหรี่ยง เริ่มจากเชิงสะพานที่เราล่องแพเล่นเมื่อวานนี้ เรือหางยาวให้บริการตลอดวัน โดยคุณเลือกจุดหมายปลายทางที่อยากไป มีราคานำเสนอให้เสร็จสรรพ ถ้ามีเวลามากพอน่าจะชมให้ครบเลย ซึ่งก็เริ่มช่วงแรกแล่นเรือชมหมู่บ้านกะเหรี่ยง มีหลายหมู่บ้านริมน้ำ เช่น หมู่บ้านแม่หลุย ห่างจากที่ทำการอุทยานฯแม่เงา (ทางถนน) 12 กม. ที่นี่วิวสวยตรงหาดทรายขาวสะอาด น่าแค้มปิ้ง ถ้ามีเวลามากน่าจะไปจนถึงบ้านสบโขง ใช้เวลา 4 ชม.

บ้านสบโขง เป็นหมู่บ้านกะเหรี่ยงริมน้ำเงา เรือที่แล่นมาเป็นการแล่นทวนน้ำ คำว่าสบโขงนั้นเป็นห้วยน้ำใสไหลมาเจอกับลำน้ำเงา ตรงนี้เองเป็นรอยต่อสามจังหวัด คืออ.สบเมย จ.แม่ฮ่องสอน อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่ และอ.ท่าสองยาก จ.ตาก 

ทิวทัศน์อันเป็นรอยต่อสามจังหวัดนี้งดงามไปด้วยเทือกเขาตะนาวศรี ส่วนแม่น้ำนั้นก็มีหาดหินอันสวยงาม ใครมาถึงล้วนอยากแค้มปิ้งกันทั้งนั้น 

เพราะเหตุนี้ คุณจึงควรให้เวลากับการท่องอุทยานฯแม่เงา สัก 3 วัน 2 คืน และไม่ควรชะล่าใจรอจนพ้นฤดูหนาว เพราะน้ำที่นี่ค่อนข้างตื้น ซึ่งหมายความว่าหมดเวลาที่เรือจะแล่นได้เสียแล้ว

สำหรับผู้ที่ชอบผจญภัย ต้องไปเที่ยวน้ำตกอะโละโกร เดินป่ากันถึง 3 วัน ผ่านหมู่บ้านกะเหรี่ยง เพื่อไปชมน้ำตกที่สูง 150 ม.ตกลงมาหลายชั้น สวยงาม ด้านหน้าเป็นแอ่งน้ำใหญ่ ใครอยากไปต้องติดต่อเจ้าหน้าที่อุทยานฯนำทาง 

อุทยานฯสาละวิน

Location : จุดท่องเที่ยวจะอยู่ที่ท่าเรือหางยาว ต.แม่สามแลบ อ.สบเมย ห่าจากตัวเมืองแม่สะเรียง 46 กม.

เริ่มจากตัวเมืองแม่สะเรียง ข้ามสะพานแม่น้ำยวม ตรงไปตามทางหลวงหมายเลข 1194  ผ่านอนามัยบ้านทุ่งแล้ง ตรงไปยังบ้านแม่สามแลบ กม.ที่ 445 เลี้ยวขวาเข้าหมู่บ้าน 1 กม. ถึงแล้วลำน้ำสาละวิน

มีบ้านพักอุทยานฯให้บริการ 2 แห่ง คือ บริเวณบ้านแม่สามแลบ (ใกล้ท่าเรือ) ริมน้ำสาละวิน พักที่นี่จะสะดวกเรื่องอาหารการกิน เพราะพอมีร้านขายอาหารให้บริการ ส่วนบ้านพักที่หน่วยพิทักษ์อุทยานฯท่าตาฝั่ง ซึ่งต้องนั่งเรือหางยาวไปนั้นคุณควรเตรียมอาหารเย็น เครื่องดื่มไปให้พร้อม

อุทยานฯลาสะวิน จุดเด่นคือไปล่องเรือชมแม่น้ำที่สวยงาม และตื่นเต้นเร้าใจ เพราะฝั่งหนึ่งก็เป็นเมืองไทยบ้านเรา อีกฝั่งก็เป็นพม่าบ้านเขา ทิวทัศน์สวยงามทั้งสองฝั่ง บางคนบอกว่ามาล่องเรือที่นี่แล้วเสียวดี ชอบ

อันที่จริงปีหนึ่งๆ จะมีคนไม่มากนักที่จะมาเที่ยวที่นี่ ทั้งๆ ที่วิวทิวทัศน์งดงามมาก และมีบ้านพักอุทยานฯให้ไปนอนสัมผัสบรรยากาศอันสงบงามด้วย 

ที่บ้านแม่สามแลบนี้เป็นหมู่บ้านกะเหรี่ยงก็ว่าได้ สมัยที่นายพลโบเมียะดังอยู่ ตรงนี้เป็นตลาดค้าขายชายแดน ที่กะเหรี่ยงจะข้ามมาซื้อข้าวของ และนำเฟอร์นิเจอร์ไม้จากพม่ามาขาย เดี๋ยวนี้พม่าปราบกะเหรี่ยงเกลี้ยง ตลาดตรงนี้ก็เลยเกลี้ยงไปด้วย ส่วนลำน้ำสาละวินนี้ มีอีกชื่อว่าแม่น้ำคง ต้นน้ำมาจากทิเบตโน่น ยอดน้ำจริงๆ สูงถึง 8,000 ม.เป็นสายน้ำจากฟากฟ้าก็ไม่น่าจะผิด จากทิเบต ผ่านจีน เข้าพม่ามาช่วยทำหน้าที่แบ่งเขตแดนกับไทยที่จ.แม่ฮ่องสอน ตรงอ.แม่สะเรียงกับอ.แม่ลาน้อย ระยะทาง 120 กม. ก่อนที่จะไหลกลับเข้าพม่าไปออกทะเลที่อ่าวมะตะบัน รวมแล้วแม่น้ำนี้ยาวถึง 3,151 กม. ว้าว

ว่าไปแล้วช่วงที่ไหลผ่านเป็นพรมแดนไทย-พม่า สายน้ำไม่กว้างนัก น้ำก็ออกจะสีขุ่นในฤดูฝน แต่ใสในฤดูหนาว-ร้อน และมีวิวข้างทางที่สวยงามมาก บางช่วงมีหาดหินกว้างใหญ่ บางช่วงเป็นหาดทรายสีขาวกว้างใหญ่ ใครที่อยากไปกางเต็นท์พักแรมต้องคิดหนักหน่อย เพราะเป็นบรรยากาศชายแดน แถมอาจได้ของฝากจากยุงที่นำเชื้อมาเลเรียมามอบให้

วิธีที่นิยมกันมากคือนั่งเรือเที่ยวโดยนั่งเรือหางยาวจากบ้านแม่สามแลบ ใช้เวลาเกือบชั่วโมงมาถึงบ้านท่าตาฝั่ง รถยนต์ฝากไว้ที่ทำการอุทยานฯ ที่บ้านแม่สามแลบ ใกล้ท่าเรือ แล้วบอกเรือว่าให้มารับกลับวันไหน เพื่อที่จะไปใช้บริการบ้านพักริมน้ำที่บ้านท่าตาฝั่ง มีทั้งบ้านเป็นหลังเดี่ยว และเรือนแถวให้เลือก ไปนอนสัมผัสบรรยากาศสงบ และออกจะวังเวงสักคืน หากไม่อยากค้างคืนก็นั่งเรือไปเที่ยวแล้วกลับเลย ระหว่างทางนั่งเรือก็ชมวิวเสียให้คุ้ม

พักค้างคืนที่บ้านพักริมน้ำสักคืนแล้ว รุ่งขึ้น เรือที่นัดไว้จะมารับกลับ หากยังไม่จุใจ มีเส้นทางนั่งเรือจากบ้านแม่สามแลบไปยังสบเมย ระยะทางประมาณ 1 ชม. ไปดูจุดที่แม่น้ำเมยไหลมาสบกับแม่น้ำสาละวิน เกิดเป็นแม่น้ำกว้าง มองดูเหมือนทะเลสาบทีเดียว 

ที่เที่ยวทั่วไปในอำเภอแม่สะเรียง

เสน่ห์ของแม่สะเรียงนั้น เริ่มจากชื่อที่คุ้นหูคนไทยมานาน ตัวเมืองไม่ใหญ่บนที่ราบริมแม่น้ำยวม ถือว่าเป็นประตูสู่แม่ฮ่องสอนด้านทิศใต้ ไปเลือกนอนเกสต์เฮ้าส์ที่ชอบสักแห่ง แล้วขับรถเที่ยวแบบสบายๆ

วัดแสนทอง

Location : กลางตัวเมืองแม่สะเรียง

จากตัวเมืองแม่สะเรียง เลี้ยวซ้ายไปตามถนนแสนทอง 300 ม.

เป็นวัดแรกของที่นี่ สร้างตั้งแต่พ.ศ. 2336 ไปชมสถาปัตยกรรมเก่าแก่ และพระเพชร พระแสนทอง เป็นพระคู่เมืองมานาน ถ้าไปเที่ยวช่วงสงกรานต์คุณยังได้ร่วมงานสงกรานต์ที่ชาวบ้านจะแห่รอบเมืองให้ชาวบ้านได้สรงน้ำ

วัดจองสูง

Location : กลางตัวเมืองแม่สะเรียง

จากตัวเมืองแม่สะเรียงไปตามถ.แม่สะเรียง จะพบวัดจองสูงตั้งเคียงข้างกับวัดศรีบุญเรือง

ไปชมพระเจดีย์ทรงเครื่องแบบมอญสามองค์ วัดนี้สร้างตั้งแต่พ.ศ. 2381 ออกจากวัดจองสูงเดินเข้าวัดศรีบุญเรืองต่อ ซึ่งอยู่ติดกัน ไปชมจอง ศิลปะแบบไทยใหญ่ หลังคาซ้อนชั้นประดับสังกะสีฉลุลายสวยงาม แถมด้วยภาพเขียนเรื่องพระเวสสันดรชาดก ฝีมือช่างพม่าที่ศาลาการเปรียญ

วัดพระธาตุจอมมอญ

Location : ต.บ้านกาด อ.แม่สะเรียง

จากตัวเมืองแม่สะเรียง ใช้ทางหลวงหมายเลข 1194 ไปทางแม่สามแลบ ระยะทาง 5 กม.

ไปชมพระธาตุจอมมอญ ประโยชน์ของการสร้างเจดีย์นอกเมืองเนื่องจากความศรัทธาแล้ว ยังเป็นจุดหมายให้รู้ว่าได้เข้าเขตเมืองใหญ่แล้ว และยังมีจุดชมวิวตัวเมืองแม่สะเรียง ที่เห็นทั้งชุมชน ทุ่งนา ภูเขา สายน้ำยวม เป็นจุดที่ไม่น่าพลาด

ทุ่งบัวตองดอยแม่เหาะ

Location : บ้านแม่เหาะ ต.แม่เหาะ ริมทางหลวงหมายเลข 108 กม.ที่ 84-86 

หากมาจากอ.ฮอด จ.เชียงใหม่ จะอยู่ก่อนถึงอ.แม่สะเรียง 20 กม.

แม้จะไม่ยิ่งใหญ่เหมือนที่ดอยแม่อูคอ อ.ขุนยวม แต่สวยไปอีกแบบ ริมถนน จอดรถแล้วเดินไปชมได้ มีห้องน้ำห้องท่าเสร็จสรรพ แถมด้วยไร่กะหล่ำปลีที่อยู่ฝั่งตรงข้าม ไปชมได้ดีที่สุดในเดือนพฤศจิกายนเท่านั้น ก่อนและหลังหน้านั้นไม่มีให้ชม แต่แวะไปเที่ยวหมู่บ้านกะเหรี่ยงที่อยู่ใกล้ๆ กันได้ ที่ศูนย์สงเคราะห์และพัฒนาชาวเขาบ้านแม่เหาะ